Op 20 april 2020 crashte de Amerikaanse olieprijs tot diep onder nul. Wie in mei olie 🛢️ koopt in Amerika krijgt geld toe! Dit is nog nooit eerder vertoond – de analysten staan perplex! In deze (lange) post, gaan we wat dieper in op de achtergronden, risico’s en kansen van deze crash.
Het is geen verrassing dat de olie-industrie al jarenlang afstevent op een grote crisis. In dit recente rapport van CIEL beschrijven de auteurs hoe Covid-19 de ineenstorting enigszins versnelt, maar wijzen verder op de systematische zwakheden in de olie- en gassector. Vooral de accumulatie van schulden is hierbij een hele belangrijke factor. De oliesector steunt op kapitaalmarkten en andere actoren uit de financiële sector om hun activiteiten te ondersteunen. Het rapport refereert aan een ander rapport van de Institute for Energy Economics and Financial Analysis dat laat zien dat het merendeel van de grootste olie- en gasbedrijven ter wereld al minstens sinds 2010 niet genoeg geld halen uit hun primaire activiteiten – de verkoop van olie en gas, en geraffineerde en petrochemische producten – om de betalingen aan hun aandeelhouders te dekken.
De afgelopen jaren hebben oliebedrijven meer uitgegeven aan winstuitkeringen dan dat ze hebben verdiend! Om dit in balans te houden (en de aandeelhouders tevreden te houden) gebruiken bedrijven verschillende strategieën, namelijk: het aanpassen van winstuitkeringen (onder andere door het terugkopen van aandelen), het verkopen van bezit en dus heeeeeel veel leningen!
Dat dus over het financieel ongezonde en economisch onhaalbare systeem. Covid-19 heeft er volgens het rapport voor gezorgd dat we niet meer vliegen en ons veel minder verplaatsen. Volgens CIEL gebruikt transport ongeveer 70% van alle petroleumproducten. Vanwege de pandemie gelden er al vanaf februari restricties om naar China te vliegen, waren er eind maart 63% minder vluchten dan in 2019 en liggen de cruiseschepen stil. Bovendien, zo schat Rystad Energy, zaten er ongeveer 3 miljard mensen in een vorm van quarantaine en werd er dus veel minder gependeld tussen huis en werk. Als laatste hebben we ook nog eens een warme winter gehad (door klimaatverandering weliswaar). Er wordt geschat dat de het olieverbruik in 2020 6% lager zal uitkomen dan in 2019. Oftewel de vraag is gedaald, er was al vrij veel olie op voorraad (door de warme winter), maar de productieniveau’s zijn nog niet naar beneden bijgesteld. Er is dus veel meer aanbod dan vraag, wat er toe leidt dat de opslagcapaciteit aan het volraken is. De OPEC+ landen zijn wel tot een overeenkomst gekomen om 10 miljoen vaten minder per dag te produceren, maar dit lijkt niet genoeg om het wereldwijde aanbod weer in balans te brengen. CIEL voorspelde de negatieve olieprijzen die nu werkelijkheid zijn geworden: want een negatieve prijs is alsnog goedkoper dan de olie weggooien!
Wat ook belangrijk is dat dit juist effect zal hebben op landen in het Zuiden. Olie-afhankelijke economieën zoals Nigeria dreigen in te storten en geplande investeringen in Guyana (door ExxonMobil in het Stabroek offshore block) en Argentinië (door YPF in Vaca Muerta) komen op losse schroeven te staan. Hoewel dalende productieniveaus natuurlijk goed zijn voor het klimaat (en activisten in deze gebieden ook heel blij zullen zijn met dit resultaat), blijft het essentieel dat dit op een gecontroleerde manier moet gebeuren en niet zonder schadevergoedingen en herstelbetalingen aan getroffen gemeenschappen kan gaan!
Een ander risico van crashende bedrijven is het stopzetten van noodzakelijk onderhoud, met alle bijbehorende milieu- en mensenrechten risico’s. Het is zelfs mogelijk dat bedrijven hun eigen waardeloze olie in de fik steken.
Dit is dus allemaal behoorlijk negatief, maar toch schijnt er ook een klein lichtje: nationaliseren is nog nooit zo goedkoop geweest! Meer daarover in dit discussiestuk.
Werk aan de winkel dus! ✊✊
Lees ook wat we eerder schreven over Shell en de oliecrisis en het nationaliseren van Shell.